بررسی ماهیت عده و انواع آن و آثار ناشی از آن (قسمت دوم)

– عده در دیگر اقسام طلاق:

از اقسام طلاق طلاق خلع و مبارات و پس از سومین طلاق است که در آن عده هرکدام را بصورت مختصری توضیح داده ایم.

الف – طلاق خلع و مبارات : طلاق خلع و مبارات را چنین می توان عنوان کرد.طلاق خلع، به عبارتی می توان آن را نمونه از طلاق‌های توافقی عنوان کرد که در آن، زوجه به دلیل کراهتی و تنفری  که از زوج دارد و با توافق زوج، مالی را به او می‌بخشد تا از قید زوجیت و زندگی زناشویی با مرد رها گردد به زبان ساده تر زن می گوید مهرم حلال جانم آزاد زن می‌تواند تا قبل‌ از طلاق‌ خلع‌ و حتی‌ بعد از طلاق در مدت عده و تا قبل تمام شدن‌ آن به بذل (فدیه) رجوع کند که در این صورت، طلاق خلع به رجعی تبدیل شده و مرد می‌تواند در زمان عده به زن رجوع کند، این مطلب در مورد عده که در طلاق خلع شرح دادیم در مورد طلاق مبارات نیز صدق پیدا می کند .در مقابل طلاق خلع طلاق مبارات قرار می گیرد که  کراهت و تنفر دو طرفه می باشد به این نوع طلاق مبارات است.

۲-سومین طلاق: که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید باشد. به زبان عامیانه در میان افراد جامعه به این نوع طلاق سه طلاق می گویند. مدت زمان عده سه طلاقه برابر با ۳ دفعه پاکیزگی یا ۳ طهر است. به عبارت دیگر اگر زنی که باردار نباشد، چند روز بعد از اجرای صیغه طلاق عادت ماهیانه شود و سپس پاک شود (پاکی اول)، دوباره عادت ماهیانه شود و پاک شود (پاکی دوم) و برای بار سوم عادت ماهیانه شود و پاک شود (پاکی سوم)، پایان این پاکی که مصادف می‌‌شود با شروع عادت ماهیانه چهارم، عده طلاق برای این زن تمام و مجوز ازدواج برای ایشان صادر می‌‌شود.

– چه زنانی عده طلاق ندارند:

الف – طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود برای نمونه  طلاق زنان باکره طلاق زنان غیر مدخوله اینگونه موارد  شامل عده نمی شوند.

ب -طلاق یائسه به زنانی اطلاق می شود که از سن بارداری آنها گذشته است و احتمال باروری در این افراد بسیار کم و یا ممکن نمی باشد.

پ – زنان فاقد رحم نیز لازم به نگاه داشتن عده نیستند.

– عده فسخ نکاح:

طبق ماده ۱۱۲۰ قانون مدنی : عقد دائم به فسخ یا طلاق منحل می شود

در توضیح مختصری از فسخ نکاح می توان گفت یکی از موارد انحلال نکاح است براساس عیوبی که زن و مرد دارند یا تدلیسی که در ازدواج رخ داده است و یا تخلفی که از شرط صفت صورت گرفته باشد می توان مبحث فسخ نکاح استفاده کرد ،که تفاوت‌هایی با طلاق دارد و نیازمند رعایت تشریفات مربوط به طلاق نیست از شرایط طلاق بایستی حضور دو مورد مرد عادل و  همچنین خواندن صیغه طلاق انجام گیرد در صورتی که در فسخ نکاح این شرایط لازم نمی باشد، یکی از شباهت های فسخ نکاح با طلاق این است که عده فسخ نکاح و عده طلاق با هم یکسان است.

– عده نزدیکی به شبهه:

نزدیکی اشتباهی یک مرد با زنی که همسر او نیست و یا زنی به اعتقاد اینکه زوجه اش است نزدیکی می نماید در صورتی که آن مرد همسر او نبوده به چنین حالتی که رخ می دهد نزدیکی به شبهه می گویند. نزدیکی به شبهه از موجبات عده را در برمی گیرد، خواه زن همسر داشته باشد و خواه بی همسر باشد. از این رو، ماده ۱۱۵۷ قانون مدنی مقرر می دارد؛« زنی که به شبهه با کسی نزدیکی کند، باید عده طلاق را نگه دارد.»

نکته: در مواردی که زن و شوهر با دیگری به شبهه نزدیکی می کنند باید عده آن را نگه دارد و از نزدیکی با شوهر بپرهیزد.

– مدت عده در افراد مختلف

زمان نگه داشتن عده طلاق سه طهر می باشد، سه بار یا همان سه ماه بایستی از نجاسات پاک گردد به عبارت دیگر اگر زنی که باردار نباشد، چند روز بعد از اجرای صیغه طلاق عادت ماهیانه شود و سپس پاک شود (پاکی اول)، دوباره عادت ماهیانه شود و پاک شود (پاکی دوم) و برای بار سوم عادت ماهیانه شود و پاک شود (پاکی سوم)، پایان این پاکی که مصادف می‌‌شود با شروع عادت ماهیانه چهارم، عده طلاق برای این زن تمام و مجوز ازدواج برای ایشان صادر می‌‌شود. در مورد عده فسخ نکاح نیز سه طهر بوده  و همچنین عده زن باردار تا زمان وضع حمل می باشد، عده بذل مدت در نکاح موقت دو طهر عده زن یائسه سه ماه پس از آخرین نزدیکی است.

– عده بذل و انقاضای مدت:

بذل مدت و انقضای مدت از جمله روش های انحلال عقد موقت می باشند . بنابراین ، در عقد دائم کاربردی ندارند . مدت عده بذل و انقضای مدت کمی کمتر از سایر انواع عده است .

همچنین بخوانید:

قسمت اول بررسی ماهیت عده و انواع آن و آثار ناشی از آن