– تعریف سرقت ادبی:

سرقت علمی- ادبی یعنی استفاده از ایده ها و عبارات دیگران، به عنوان نظریه و ایده خود. این عمل در حقیقت نوعی دستبرد فکری است. سرقت علمی- ادبی دستبردهای آگاهانه یا کپی کردن های اتفاقی مطالب دیگران را شامل می شود.اصطلاحات دزدی یا سرقت علمی و ادبی یا فکری در زبان فارسی در برابر واژهplagiarism استفاده میشوند. در گذشته سیستم های جستجوی الکترونیکی برای شناسایی موارد تخلف علمی در دنیا وجود نداشت. علی رغم اینکه این تخلف علمی در جاهای مختلف دنیا انجام می شد، اما موارد آن خیلی به دشواری کشف می شد.

نکته: بدون بهره گرفتن از افکار و نظریات سایرین نمی توان متن علمی نوشت . یکی از اصولی که باید رعایت شود ، بررسی دقیق منابع می باشد. این بررسی و ارجاع به منابع می تواند به شکل نقل قول در متن، پاورقی یا نوشته های پایانی باشد .

– سرقت ادبی به دلایل زیر غیر اخلاقی محسوب می شود:

الف – ایده ها و عبارات سایرین بخشی از دارایی عقلانی آنها به حساب می آید و زمانیکه کپی و به اسم فرد دیگری عرضه شود این نوعی دزدی صورت گرفته است.

ب – معمولاً شخصی که اقدام به سرقت ادبی می کند از این کار سود می برد.

پ – داشتن مدرک تحصیلی، می تواند نشانی از توانایی مالک آن باشدو لذا اگر شخصی با تکیه به این مدرک و بدون داشتن شرایط لازم در جایی استخدام شود، می تواند برای دیگران خطرناک باشد.

– نمونه هایی از سرقت ادبی

الف – کپی کردن مطالب از سایر منابع بدون ذکر منبع،

ب – بهره گیری از نظرات سایرین بدون ذکر منبع،

پ – تفسیر یک مطلب بسیار شبیه به مطلب اصلی،

ت – دانلود منابع اطلاعاتی رایگان،

ث – کپی کردن مقالات از اینترنت و یا منابع اطلاعاتی عمومی،

ج – کپی برداری و قرار دادن چند مطلب در کنار هم به عنوان یک مطلب جدید،

چ – بهره گیری از رفرنس های اشتباه،

ح – ایجاد تغییر در اطلاعات و داده ها.

– مصادیق سرقت ادبی :

1.تغییر نام کار دیگران به عنوان کار خودتان.

2. بدون اطلاع صاحب اثر و بدون پرداخت هزینه، نظرات، بیانیه ها، پست ها و ایده های دیگران را کپی کنید.
3. استفاده بخشی و یا کپی کردن تمام نوشته ها ، بیانیه ها و ایده های افراد دیگر بدون استفاده از علائم ویژه نگارشی نظیر نقل قول .( “” )
4. اطلاعات نادرست درباره متن نقل شده به مخاطب ارائه دهید.

5 . بدون پرداخت هزینه و گرفتن مجوز از صاحب اثر، کلمات متن نقل شده را تغییر دهید.

از منابع دیگر کپی برداری شود، بدون آنکه منبع آن ها ذکر شود.

– سرقت ادبی مستقیم (Direct Plagiarism): سرقت ادبی مستقیم عبارت است از استفاده کلمه به کلمه بخشی از اثر نویسنده ثالث، بدون ذکر منبع یا آوردن بخشی از نوشته در داخله گیومه. سرقت ادبی آگاهانه از اثر یک نویسنده دیگر یک عمل غیر اخلاقی و مصداق عدم صداقت آکادمیک است. اینگونه اعمال می تواند منجر به اقدامات انضباطی یا اخراج از محل کار شود.

سرقت ادبی از خود (Self Plagiarism): سرقت ادبی مستقیم عبارت است از استفاده کلمه به کلمه بخشی از اثر نویسنده ثالث، بدون ذکر منبع یا اینکه سرقت ادبی از خود زمانی رخ می دهد که یک دانشجو آثار قبلی خود را مجددا جهت انتشار ارائه می دهد یا بخشهایی از کارهای قبلی خود را، بدون کسب اجازه از سایر همکاران در تحقیق (اساتید راهنما)، مجددا در هم ادغام کرده و بعنوان یک کار جدید ارائه می دهد. برای مثال، استفاده از بخش هایی از مقاله ای که در دوره فوق لیسانس بعنوان تکلیف کلاسی انجام شده، در مقاله ای که در دوره دکتری بایستی ارائه شود. بعلاوه، سرقت ادبی از خود می تواند بصورت ارائه یک تحقیق یا مقاله در کلاسهای مختلف بدون کسب اجازه از اساتید هر دو کلاس، رخ دهد.

سرقت ادبی وصله ای (Mosaic Plagiarism):سرقت ادبی مستقیم عبارت است از استفاده کلمه به کلمه بخشی از اثر نویسنده ثالث، بدون ذکر منبع یا اینکه سرقت ادبی وصله ای زمانی رخ میدهد که یک دانشجو عباراتی از یک منبع را بدون قرار دادن آنها بین علامت گیومه (“”) به کار می گیرد، یا اینکه ایده و نوشته های یک نویسنده را ضمن حفظ ساختار کلی و معنای آن، صرفا با تغییر واژگان یا نوع بیان، مورد استفاده قرار می دهد. این نوع سرقت ادبی، چه بصورت عمدی یا غیر عمدی، مصداق نقض اخلاق آکادمیک است، حتی اگر منبع در پاورقی ذکر شود.