بررسی ماهیت سازمان زندانها،اقدامات تأمینی و تربیتی در نظام حقوق کیفری ایران(قسمت دوم)

– سازمان زندان ها وابسته به وزارت کشور:

وابستگی زندان به وزارت کشور نشان دهنده این موضوع است که زندان صرفاً جنبه‌ی استقرار نظم دارد، ولی به دلیل دیدگاه‌های جدید که در عرصه‌ی جرم‌شناسی و سیاست کیفری در قرن بیستم طرح شد، زندان تنها چنین کارکردی ندارد؛ بلکه درمان و تربیت فرد بزهکار و آماده ساختن او برای زندگی اجتماعی هدف و کارکرد اصلی زندان است.

غیر از زندان که بخش اصلی سازمان و تشکیلات سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی را تشکیل می‌دهد، چنان‌که در ادامه‌ی عنوان سازمان آمد، بخش دیگری از ساختار و تشکیلات سازمان به اقدامات تأمینی و تربیتی اختصاص دارد. منظور از این اقدامات، تدابیری است که دادگاه برای جلوگیری از تکرار جرم دوباره‌ی مجرمین خطرناک اتخاذ می‌کند.

این اقدامات تامینی و تربیتی عبارتند از:

الف)فراهم نمودن امکانات اصلاح برای هر کس و ایجاد وسایلی جهت بهبود وضع مجرم.

ب)این وسایل از طرف قانونگذار برای حفظ جامعه مقرر شده است.

ج)در واقع اقدامات تأمینی، یک رشته وسایل دفاع اجتماعی است که به حکم قانون و توسط قاضی، متناسب با وضع مزاجی و استعداد و منش و سوابق فرد خاطی و خطرناک بکار برده می‌شود.

– مؤسسات و مراکزی که به عنوان مرکز اجرا و اعمال اقدامات تأمینی، سلب آزادی شناخته می‌شوند، عبارتند از:

1-کانون اصلاح و تربیت اطفال

2-تبعیدگاه مجرمین خطرناک

3-مؤسسات صنعتی و کشاورزی و خدماتی

4-تیمارستان مجرمین خطرناک

5-مراکز بازپروری و معالجه‌ی متهمان و محکومان معتاد به استعمال الکل و مواد مخدر

ماده‌ی ۳۴ تا ۳۹ آیین‌نامه‌ی زندان‌ها، کانون اصلاح و تربیت را مرکزی دانسته که نگهداری، تربیت و تهذیب مجرمین خردسال را بر عهده داشته که وابسته به اداره کل اقدامات تأمینی است.

– ساختار سازمان زندانها:

سازمان زندانها سه معاونت دارد:

الف) اصلاح و تربیت

ب) قضایی و اجرای احکام

ج) توسعه‌ی مدیریت و منابع

و دو دفتر وجود دارد با نام‌های:

1-دفتر ارزیابی عملکرد بازرسی و پاسخگویی به شکایات.

2-روابط عمومی و ریاست.

– رئیس سازمان زندانها:

‌مستندا به ماده 3 قانون تبدیل شورای سرپرستی زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور به سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور؛ رییس سازمان به پیشنهاد دادستان کل کشور و با تصویب شورای عالی قضایی برای دو سال منصوب می‌شود و نصب مجدد وی بلامانع‌است. عزل رییس سازمان با شورای عالی قضایی خواهد بود.

– بودجه سازمان زندانها:

‌مستندا به ماده 4 قانون تبدیل شورای سرپرستی زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور به سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور؛ بودجه سازمان در ردیف مستقل همه‌ساله در بودجه کل کشور منظور خواهد شد.

– حفاظت زندانها:

‌مطابق با ماده 6 قانون تبدیل شورای سرپرستی زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور به سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور؛ انتظامات و حفاظت زندانها و بازداشتگاهها با سازمان است. سازمان موظف است نیروهای مورد نیاز خود را از بین نیروهای نظامی و‌انتظامی موجود با هماهنگی مسئولین مربوط گزینش نماید. نیروهای مذکور پس از گزینش با اعتبارات مربوط به سازمان منتقل می‌شوند.

‌تبصره – نیروهای نظامی و انتظامی اداری و خدماتی کنونی که در زندانها استقرار دارند تا زمانی که مورد نیاز سازمان باشند عنوان مأمور به خدمت‌در اختیار سازمان باقی خواهند ماند.

– تصویب تشکیلات سازمان زندانها:

‌ماده 7 قانون تبدیل شورای سرپرستی زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور به سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور؛ تشکیلات سازمان توسط وزیر دادگستری و سازمان امور اداری و استخدامی کشور و رییس سازمان تهیه و تصویب شورای عالی قضایی‌خواهد رسید.

همچنین بیشتر بخوانید :

بررسی ماهیت سازمان زندانها،اقدامات تأمینی و تربیتی در نظام حقوق کیفری ایران(قسمت اول)