به قلم دکتر سید محمود گل حسینی وکیل پایه یک دادگستری تهران (مشاهده پروفایل)

دادگاه های حقوقی به مشکلات و اختلافات اقتصادی و اجتماعی می پردازند و خسارات ناشی از تضییع حق شاکیان در حیطه های مالی، خانوادگی، قرارداد ها و … را برآورد و اعلام می دارند.

صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی: 

به همه دعاوی به غیر از دعاوی کیفری و دعاوی که مطابق با قانون در صلاحیت رسیدگی مراجع اختصاصی است، تحت نظر رئیس شعبه و یا دادرس علی البدل رسیدگی می شود و حکم نهایی توسط قاضی اعلام می گردد.

دادگاه عمومی حقوقی به دعاوی حقوقی و به اصطلاح مدنی رسیدگی می نمایند .

ساختار:

شروع رسیدگی در دادگاه حقوقی مستلزم تقدیم دادخواست می باشد هر دادگاه عمومی دارای یک قلمرو قضایی می باشد که به آن حوزه قضایی می گویند وحوزه قضایی عبارتست از قلمرو یک بخش یا شهرستان که دادگاه در آن واقع است . قلمرو قضایی یک دادگاه با توجه به تقسیمات کشوری انجام می گیرد و بر این اساس حوزه صلاحیت دادگاه مشخص می شود .

در سطح کشور دادگاههای عمومی متعددی وجود دارند که به دعاوی حقوقی رسیدگی می نمایند اما باید در نظر داشت که فرد نمی تواند دعوی خود را به دلخواه در هر دادگاه اقامه نماید . تعیین دادگاه صلاحیت دار دارای ضوابط خاصی می باشد . شایان ذکر است که در حال حاضر حوزه قضایی تهران و برخی شهرهای بزرگ دیگر به واحدهای متعددی تقسیم گردیده اند که تحت عنوان مجتمع اسم گذاری شده است اما تقسیم بندی حوزه قضایی به واحد هایی از قبیل مجتمع یا ناحیه تغییری در صلاحیت عام دادگاه مستقر در آن ایجاد نمی کند  بنابراین در صورت اقامه دعوی در هر یک از مجتمعهای قضایی آن مرجع صلاحیت دارد به دعوی مطروحه رسیدگی نماید .

حسب اصل حاکم بر دعاوی حقوقی کلیه دعاوی بایستی در محل اقامت خوانده اقامه گردد مگر مواردی که قانون خلاف آن را تصریح واز این اصل استثنا نموده باشد .در برخی از دعاوی خواهان علاوه بر دادگاه محل اقامت خوانده در دادگاه دیگری نیز می تواند اقامه دعوی نماید وانتخاب دادگاه برای وی اختیاری است مثلا در دعاوی بازرگانی و دعاوی راجع به اموال منقول که از عقود و قراردادها ناشی شده باشد خواهان علاوه بر دادگاه محل اقامت خوانده می تواند به دادگاهی که عقد یا قرارداد در حوزه آن  واقع شده است  تعهد می بایست در آنجا انجام شود مراجعه و اقامه دعوی نماید .