قانون به عنوان مظهر قدرت اجتماعی، وسیلهای برای جلوگیری از هر گونه تجاوز به حقوق فردی و اجتماعی است. به همین جهت قانونگذار در تلاش است تا با وضع و اجرای صحیح قانون، حقوق و آزادیهای افراد جامعه را در حد اعلای خود حفظ کند. از آسیبپذیرترین اقشار جامعه اطفال و بانوان هستند.حال اگر اگر فردی با حرکات و اعمال توهینآمیز خود موجبات هتک حرمت زن یا کودک را فراهم کند مجرم است.
ایجاد مزاحمت یا توهین به بانوان و کودکان در معابر و اماکن عمومی از جرایم عمدی است. بنابراین وجود قصد مجرمانه برای وقوع عمل توهینآمیز یا ایجاد مزاحمت از طرف مرتکب مفروض خواهد بود و نیازی به اثبات ندارد. البته اثبات خلاف این موضوع از سوی متهم، موجب رفع مسئولیت کیفری او خواهد شد.
اماکن عمومی :
منظور از «اماکن عمومی» محلهایی است که در ساعاتی از شبانهروز برای رفت و آمد اشخاص دایر و آماده باشد، مانند ادارات دولتی، بازار، نمایشگاهها، بیمارستانها، هتلها، رستورانها، مسافرخانهها، قهوهخانهها، کافهقنادیها و اتوبوسها. بنابراین توهین و مزاحمت در اماکن خصوصی، مانند منزل و مسکن اشخاص، هر چند علنی و با حضور شهود صورت گیرد، مشمول حکم این ماده قانون مجازات اسلامی نخواهد بود.
حیثیت عمومی:
جرم مجازات و تعرض به بانوان و کودکان در معابر و اماکن عمومی جزء جرائم دارای حیثیت عمومی است. یعنی گذشت شاکی فقط میتواند به عنوان یکی ازعلل تخفیف مجازات یا تبدیل آن به نوع دیگری که مناسبتر به حال متهم باشد مورد استناد دادگاه قرار گیرد.
دادگاه میتواند اجرای تمامی یا قسمتی از مجازات را با رعایت شرایط زیر از 2 تا 5 سال معلق کند
محکومعلیه سابقه محکومیت قطعی به مجازات حد قطع یا نقص عضو، حبس بیش از یک سال در جرایم عمدی و جزای نقدی به مبلغ بیش از 2 میلیون ریال نداشته باشد و دوبار یا بیشتر به علت جرمهای غیرعمدی با هر میزان مجازات، محکومیت قطعی نیافته باشد.
دادگاه با ملاحظه وضع اجتماعی و سوابق زندگی محکومعلیه و اوضاع و احوالی که موجب ارتکاب جرم شده است، اجرای تمامی یا قسمتی از مجازات را مناسب نداند.
رفتارها و اعمال مرتکب جرم:
این جرم لزوما به دو صورت قابل تحقق خواهد بود:
1-ایجاد مزاحمت و تعرض نسبت به اطفال و بانوان در معابر یا اماکن عمومی
2-ارتکاب عمل توهینآمیز در یکی از این دو محل نسبت به اشخاص مذکور
قانونگذار ایران جرم ایجاد مزاحمت برای بانوان در اماکن عمومی را یکی از مصادیق «جرایم علیه آزادی روان اشخاص»، به طور مستقل در قوانین جزایی قابل تعقیب و مجازات اعلام کرده است.
محل ارتکاب جرم:
برای اینکه این عمل دقیقا مصداق جرم «مزاحمت برای بانوان و اطفال» تلقی شود، محل وقوع آن باید اماکن عمومی یا معابر باشد.
«معابر» عبارت از محلهایی است که رفت و آمد در آنها در همه اوقات شبانهروز برای عموم مردم آزاد است، مانند کوچهها، خیابانها، میدانها و بزرگراههای داخل یا خارج شهرها.
حضور داشتن یا نداشتن شهود برای تحقق جرم در این معابر شرط نیست.
معیار و ضابطه تشخیص عملیات توهینآمیز
معیار و ضابطه تشخیص عملیات توهینآمیز و مزاحمت مخالف شئون و حیثیت طرف جرم، عرف و عادت رایج در محل وقوع جرم است. بر اساس این عرف و عادت، دادگاه حرکات و الفاظ مخالف شئون و مزاحمت برای بانوان و اطفال را احراز خواهد کرد.
رویکرد قانونگذار ایران:
با توجه به ماده 619 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات،هرکس در اماکن عمومی یا معابر متعرض یا مزاحماطفال یا زنان بشود یا با الفاظ و حرکات مخالف شؤون و حیثیت بهآنان توهین نماید به حبس از دو تا شش ماه و تا (74) ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
نظرات