جرم آدم ربائی به قصد انتقام از طریق حیله و فریب

آدم ربایی : گرفتن  آزادی شخص  بدون رضایت او و با قصد نامشروع از راه جابجایی از مکانی به مکان  دیگر که علاوه بر صدمات وارده بر فرد ربوده شده و نزدیکانش موجب نامنی در اجتماع می شود :  طبق ماده 621 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات: آدم ربایی عبارتند از :«هرکس شخصا یا توسط دیگری شخصی را به قصد مطالبه وجه یا مال یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگر به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر را برباید یا مخفی کند، به حبس از 5 تا 15 سال محکوم خواهد شد. در صورتی که سن مجنی‌علیه کمتر از 15 سال تمام باشد یا ربودن توسط وسایل نقلیه انجام پذیرد یا به مجنی‌علیه آسیب جسمی یا حیثیتی وارد شود، مرتکب به حداکثر مجازات تعیین‌شده محکوم خواهد شد و در صورت ارتکاب جرایم دیگر به مجازات آن جرم نیز محکوم می‌شود. تبصره – مجازات شروع به آدم ربایی 3 تا 5 سال حبس است.» بنابراین قانونگذار در مواد 621 و 631 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات جرائم آدم ربایی ، نوزاد ربایی و مشارکت در جرم و مجازات های آن پرداخته است.

عناصر جرم آدم‌ربایی

عنصر مادی : موضوع جرم انسان زنده و حداقل  15 سال باشد در غیر این صورت مشمول آدم ‌ربایی مشدد قرار می گیرد.رفتار مجرمانه یا به عبارت دیگر انتقال جسم مجنی‌علیه از محلی به محل دیگر با زور و تهدید و حیله، به‌ طوری که مجنی‌علیه اراده‌ای از خود نداشته باشد. همچنین عدم رضایت مجنی علیه شرط اصلی می باشد.

عنصر معنوی : انگیزه یکی از اجزای عنصر معنوی جرم آدم‌ ربایی محسوب می شود. قانون گذار انگیزه را به عنوان یکی از اجزای تشکیل ‌دهنده عنصر روانی جرایم به‌ شمار نخواهد آورد، و داشتن انگیزه شرافتمندانه در جرایم تعزیری و بازدارنده از جهات مخففه تلقی خواهد شد.(  ماده ۳۸ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات )با این وجود انگیزه یکی از اجزای عنصر معنوی جرم آدم‌ ربایی محسوب خواهد شد.

سوء‌ نیت عام، به این صورت که مرتکب علاوه بر علم به موضوع جرم و وصف آن یعنی انسان زنده باید در انجام عمل عامل هم باشد و علم و آگاهی مرتکب به عدم رضایت بزه دیده شرط نیست ،این جرم مطلق است و نیازی به سوء نیت خاص ندارد و مفروض می‎باشد، پس ربودن انسان زنده که در حال خواب یا بیهوشی است مشمول این حکم خواهد بود.

عنصر قانونی

عنصر قانونی این جرم نیز در ماده ۶۲۱ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات آمده است، که بر طبق این ماده: «هرکس به قصد مطالبه وجه یا مال یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگر به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر شخصا یا توسط دیگری شخصی را برباید یا مخفی کند، به حبس از ۵ تا ۱۵ سال محکوم خواهد شد. در صورتی که سن مجنی‌علیه کمتر از ۱۵ سال تمام باشد یا ربودن توسط وسایل نقلیه انجام پذیرد یا به مجنی‌علیه آسیب جسمی یا حیثیتی وارد شود، مرتکب به حداکثر مجازات تعیین‌شده محکوم خواهد شد و در صورت ارتکاب جرایم دیگر به مجازات آن جرم نیز محکوم می‌شود.»

تفاوت بازداشت غیرقانونی با آدم‌ربایی

جرم آدم‌ ربایی توسط افراد عادی انجام می شود اما افرادی که جرم بازداشت غیرقانونی را انجام می‎دهند، مقامات قضایی و ماموران ذی‌صلاح هستند.

ممکن است صدور دستور بازداشت، به دلیل در دسترس نبودن متهم یا گذاشتن وثیقه توسط او، به بازداشت متهم منتهی نشود، اما در جرم آدم‌ ربایی به این صورت نخواهد بود.

آدم‌ ربایی به صورت مخفیانه صورت می‎گیرد، اما بازداشت به صورت اداری و علنی می‎باشد.

معاونت در آدم‌ربایی

با توجه به ماده ۱۲۶ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات اشخاص زیر معاون جرم محسوب خواهند شد:

هر فردی که دیگری را ترغیب، تهدید، تطمیع یا تحریک به ارتکاب جرم کرده، یا با دسیسه، فریب یا سوء استفاده از قدرت، موجب وقوع جرم شود.

هر فردی که وسایل ارتکاب جرم را ساخته یا تهیه کند، یا طریق ارتکاب جرم را به مرتکب ارائه دهد.

هر فردی که وقوع این جرم را تسهیل کند.

مشارکت در جرم آدم ربایی

مشارکت در جرم طبق ماده  125قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات  «هر کس با شخص یا اشخاص دیگر درعملیات اجرایی جرمی مشارکت کند و جرم، مستند به رفتار همه آنها باشد خواه رفتار هر یک به تنهایی برای وقوع جرم کافی باشد خواه نباشد و خواه اثر کار آنان مساوی باشد خواه متفاوت، شریک در جرم محسوب و مجازات او مجازات فاعل مستقل آن جرم است. مجازات شریک جرم آدم ربایی، که به هر صورت از طریق تهیه شرایط و وسایل مورد نیاز به کمک مجرم آمده باشد، طبق ماده ۷۲۶ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، به حداقل جزای در نظر گرفته شده برای اصل جرم، که ۵ سال برای آدم ربایی و ۶ ماه برای نوزاد ربایی است محکوم می شود.

آدم ربایی با توافق و رضایت قربانی

در موضوع ماده (621) قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات که عدم رضایت قربانی نیز جزء آن ‌هاست، آدم ربایی انجام نشده است و اثبات جرم آدم ربایی انجام نشده و آدم ربایی تحقق نیافته است . اما صرف رضایت اولیه کسی در سوار شدن به خودروی دیگری در صورتی که راننده بر خلاف میل مسافر تغییر مسیر دهد، آدم ربایی انجام نشده است. همین طور رضایتی که ناشی از فریب باشد یا مواردی که فرد ربوده ‌شده، به‌ دلایلی مثل بی ‌هوشی و خواب، قادر نیست، مخالفت خود را اعلام کند، در حکم عدم رضایت است.

در سه مورد رباینده به حد اکثر مجازات تعیین شده محکوم میگردد:

1-سن مجنی علیه کمتر از 15 سال باشد

2- ربودن توسط وسایل نقلیه صورت گرفته باشد

3-به مجنی علیه آسیب جسمی یا حیثیتی وارد شده باشد

با تجمیع موارد زیر اثبات  تحقق دفاع مشروع:

در صورتی که رفتار ارتکابی برای دفع خطر ضروری بوده باشد.

در صورتی‌که دفاع بر اساس ترس عقلی و قرائن معقول باشد.

خطر پیش‌رو به دلیل اقدام آگاهانه یا تجاوز خود فرد و دفاع طرف مقابل نبوده باشد.

توسل به نیروی دولتی و دریافت کمک قانونی به دلیل محدودیت زمان وجود نداشته و یا مداخله آن‌ها موثر نباشد.

نحوه اثبات بی گناهی در جرم آدم ربایی

شخص مدعی و کسی که دعایی امری را دارد باید بتواند آن را به اثبات برساند. برای مثال اگر دختری در خودروی شخصی به عنوان مسافر سوار شود ولی در حین مسیر به اختیار خودش را به بیرون پرتاب کند و از راننده ماشین شاکی شود مبنی بر اینکا راننده او را به اجبار سوار ماشین نموده و قصد ربودن وی را داشته است در اینجا اثبات این امر با دختری است که ادعا کرده او را به زور ربوده و سوار ماشین نموده اند که در صورت ثابت نشدن این امر بی گناهی راننده اثبات میگردد چرا که صرف دادن دادخواست مبنی بر آدم‌ربایی جرم نمی باشد و باید ادله قابل قبولی بر اینکه این جرم رخ داده است ارائه‌ گردد زیرا اگر اثبات گردد فرد با رضایت خود این عمل را انجام داده در واقع انگار هیچ گونه جرمی اتفاق نیافتاده است. مثلاً اگر دختر این عمل را انجام نمی‌داد و در عوض راننده اتومبیل خود با قصد و نیت مقررات را عوض میکرد و فرد را به اصطلاح به گروگان میگرفت چون شخص ربوده شده رضایت نداشته جرم آدم‌ ربایی تحقق پیدا می‌کند.

دادگاه صالح رسیدگی به جرم آدم ‌ربایی

دادگاه صالح رسیدگی به این جرم دادگاه عمومی جزایی میباشد و اگر فردی مرتکب چندین جرم از درجات متفاوتی باشد دادگاهی صلاحیت رسیدگی به اتهام او را دارد که صلاحیت رسیدگی به مهمترین جرم راهم دارا باشد همچنین هرگاه یکی از اتهامات در صلاحیت دادگاه کیفری ۲ باشد این دادگاه باید به دیگر اتهامات متهمی که صلاحیت آن در دادگاه عمومی میباشد رسیدگی نماید. زیرا رسیدگی به جرائم آدم‌ربایی طبق قانون جدید در صلاحیت دادگاه کیفری ۲ قرار گرفته است.

نکات جرم آدم ‌ربایی

1- از جرایم غیر قابل گذشت محسوب میشود.

2-  جرم آنی و در یک لحظه اتفاق می‌افتد.

3- مقید به نتیجه است. یعنی حتما باید نتیجه حاصل شود تا جرم محقق شود .

4 – مجازات  غیر قابل تعلیق است.

5- حتی با توبه مرتکب مجازات ساقط نمیشود بلکه فقط از موجبات تخفیف جرم است.

6-  بزه آدم ربایی با شهادت دادن دو شاهد و یا اقرار خود مرتکب و علم قاضی طبق ماده۲۱۱ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات قابلیت اثبات دارد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره حضوری و آنلاین و ارائه راهکار، وکلای وکیل تیک بهترین انتخاب شما در سریع ترین زمان هستند