توسط 
بررسی جرم پولشویی
–پولشویی:
پولشویی از اصطلاحات حقوق جزا بوده و فرآیندی است که طی آن، منبع اصلی در آمدهای حاصل از اعمال مجرمانه، مخفی نگه داشته‌شده و به این در آمد‌ها جلوه‌ای پاک و حاصل از اعمال قانونی بخشیده میشود. به عبارت دیگر سازوکاری است که از طریق آن درآمدهای نامشروع ناشی از فعالیت‌های غیرقانونی و سازمان یافته، مشروع جلوه داده میشود.
از آثار پول شویی بر جوامع می‌توان به سود‌آور شدن اعمال مجرمانه، آلوده شدن و بی‌ثباتی بازار‌های مالی، بی‌اعتمادی مردم نسبت به نظام مالی، تغییر در نرخ بهره و خروج سرمایه، تضعیف بخش خصوصی قانونی و غیره است. مراحل پولشویی در سه مرحله استقرار یا جای‌گذاری، استتار یا تبدیل و ادغام است.
واژه‌های پولشویی، شست‌شوی پول آلوده، تطهیر پول و تعابیری از این قبیل، به این منظور نام‌گذاری گردیده است که آن‌چه را در این جرم رخ می‌دهد، به طور کامل شرح داده است. یعنی پول غیرقانونی و کثیف به گردش می‌افتد، به نحوی‌که در پایان کار شکل پول قانونی و پاک را به خود می‌گیرد. (رابینسون- شست‌شوی پول آلوده) پولشویی فرآیندی است که طی آن، منبع اصلی در آمدهای حاصل از اعمال مجرمانه، مخفی نگه داشته‌شده و به این در آمد‌ها جلوه‌ای پاک و حاصل از اعمال قانونی بخشیده میشود. (موسوی‌مقدم- پولشویی)
تبدیل سود حاصل از خلافکاری و فساد به دارایی‌های به ظاهر مشروع. در فرایند پولشویی، پول حاصل از اقدامات غیرقانونی تبدیل به پول یا ثروتی میشود که در ظاهر از راه‌های قانونی بدست آمده‌است و به این طریق «پول شسته شده» وارد اقتصاد میشود.در بسیاری از سیستم‌های قانونی و مشروع، قواعد پولشویی با روش‌های دیگر تبهکاری مالی و تجارتی تلفیق شده‌است. بیشتر قوانین ضد پولشویی به صورت آشکار با پولشویی تلفیق شده همانطور که در ماده2قانون مبارزه با پولشویی آمده است.
تعاریف قانونی مرتبط با جرم پولشویی:
1-جرم منشاء: هررفتاری است که مطابق ماده2قانون مجازات اسلامی مصوب1392جرم محسوب شود.همچنین از منظر این قانون تخلفات مذکور در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اصطلاحات بعدی جرم محسوب میشود.(هررفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد.)
2-منظور ازمال موضوع جرم پولشویی:هرنوع دارایی اعم از مادی یا غیرمادی،منقول یا غیر منقول،مشروع یا غیر مشروع و هر نوع منفعت یا امتیاز مالی و همچنین کلیه اسناد مبین حق اعم از کاغذی یا الکترونیکی نظیر اسناد تجاری،سهام یا اوراق بهادار.
3-مال حاصل از جرم پولشویی:هرمالی که بطور مستقیم یا غیرمستقیم از جرم منشاء بدست آید از قبیل مالی که از جرائم اقتصادی و جرم تامین مالی تروریسم حاصل میشود.همچنین،مال موضوع جرم یا مالی که برای ارتکاب جرم اختصاص داده شده است در حکم مال به دست امده از جرم است.
4-معاملات و عملیات مشکوک در جرم پولشویی:معاملات و عملیات مشکوک شامل هرنوع معامله،دریافت یا پرداخت مال اعم از فیزیکی یا الکترونیکی یا شروع به انها است که بر اساس قرائن و اوضاع و احوالی مانند موارد زیر ظن وقوع جرم را ایجاد کند:الف-معاملات و عملیات مالی مربوط به ارباب رجوع که بیش از سطح فعالیت مورد انتظار وی باشد.ب-کشف جعل،اظهار کذب یا گزارش خلاف واقع از سوی مراجعان قبل یا بعد از آنکه معامله یا عملیات مالی صورت گیرد و نیز در زمان اخذ خدمات پایه.ج-معاملات یا عملیات مالی که به هر ترتیب مشخص شود صوری یا ظاهری بوده و مالک شخص دیگری است.د-معاملات یا عملیات مالی بیش از سقف مقرر در آئین نامه اجرائی این قانون هر چند مراجعان قبل یا حین معامله یا عملیات مزبور از انجام آن انصراف داده یا بعد از انجام آن بدون دلیل منطقی نسبت به فسخ قرارداد اقدام نمایند.
مصادیق پولشویی:1-تحصیل،تملک،نگهداری یا استفاده از عواید حاصل از ارتکاب جرائم با علم به منشاء مجرمانه آن.2-تبدیل،مبادله یا انتقال عوایدی به منظور پنهان یا کتمان کردن منشا مجرمانه آن،با علم به اینکه بطور مستقیم یا غیر مستقیم از ارتکاب جرم به دست امده یا کمک به مرتکب جرم منشا به نحوی که وی مشمول آثار و تبعات قانونی ارتکاب ان جرم نشود.3-پنهان یا کتمان کردن منشاء،منبع،محل،نقل و انتقال،جابه جایی یا مالکیت عوایدی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در نتیجه جرم تحصیل شده باشد.
مجازات پولشوئی:1-اصل مال و درامد و عواید حاصل از ارتکاب جرم منشاء و جرم پولشوئی مرتکبین جرم،مصادره میشود.2-جزای نقدی معادل وجوه یا ارزش مالی که مورد پولشویی واقع گردیده است.3-چنانچه جمع اموال،درآمد و عواید مذکور تا ده میلیارد ریال باشد به حبس تعزیری درجه پنج و ارقام بیشتر از آن به حبس تعزیری درجه چهار محکوم میشود.
مجازات ارتکاب پولشویی توسط شخص حقوقی(شرکت های تجاری-موسسات-موسسات انتفاعی):
1-مجازات های مقرر در ماده20قانون مجازات اسلامی(هر کس علناً نسبت به رییس کشور خارجی یا نماینده سیاسی آن که در قلمرو خاک ایران وارد شده است توهین نماید به یک تا سه ماهحبس محکوم میشود مشروط به اینکه در آن کشور نیز در مورد مذکور نسبت به ایران معامله متقابل بشود.
تبصره – اعمال مواد این فصل منوط به تقاضای دولت مربوطه یا نماینده سیاسی آن دولت یا مطالبه مجنیعلیه یا ولی او است و در صورت استردادتقاضا تعقیب جزایی نیز موقوف خواهد شد.)2-جزای نقدی معادل دو تا چهار برابر وجوه یا ارزش مالی که مورد پولشویی واقع گردیده است.
ویژگی های جرم پولشویی:
این جرم دارای ویژگی‌های خاص خود است که عبارتند از:
۱: مسبوق‌بودن به وقوع جرم؛
۲: فراملی‌بودن در اکثر مواقع؛
۳: متعدد بودن مباشرین آن؛
۴: تخصصی و پیچیده‌بودن؛
۵: از جرایم سازمان یافته‌بودن جرم.
نکته : با توجه به در آمدهای بالای اعمال مجرمانه، پولشویی را بزرگ‌ترین جرم سازمان‌یافته هزاره سوم دانسته‌اند. از این‌رو کشوری چون ایران که در همسایگی کشوری چون افغانستان قرار دارد که درآمدهای نامشروع حاصل از مواد مخدر آن سر به فلک می‌کشد، و ایران که در مسیر ترانزیت مواد مخدر آن می‌باشد؛ در کنار عواملی چون اقتصاد نا‌بسامان و بی‌نظم، توسعه روزافزون مناطق اقتصادی، مناطق آزاد اقتصادی و تجاری با هدف گسترش سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی؛ بستری مناسب برای رشد و گسترش پولشویی را مهیا نموده است.( شهریاری – پولشویی در اسناد بین المللی و حقوق ایران )
مرجع رسیدگی به جرم پولشویی از حیث صلاحیت محلی:
- اصولا شعبی از دادگاه های عمومی در تهران و در صورت نیاز در مراکز استان ها.
- اگر مرتکب جرم پولشویی از مقامات موضوع ماده307قانون آیین دادرسی کیفری و مرتکب جرم منشاء،شخصی غیر از مقامات مذکورباشد(به جرم پولشویی در دادگاه های کیفری تهران رسیدگی میشود.)
- اگر مرتکب جرم پولشویی از مقامات موضوع ماده308قانون آئین دادرسی کیفری و مرتکب جرم منشاء،شخصی غیر از مقامات مذکورباشد.(به جرم پولشویی در دادگاه های کیفری مرکز استان رسیدگی میشود.)
نظرات